Ôn thi ĐGNL 2023: Những cái gặp hoài mà vẫn sai

• Ẩn dụ, hoán dụ

Tay gươm, tay bút dựng xây nước mình.”

Hỏi: "Tay" trong "tay búa" là ẩn dụ hay hoán dụ

Tay búa trong trường hợp này làm liên tưởng đến người cầm búa. Thử so sánh: "Tay búa như người cầm búa" thấy không hợp lý vì tay búa không thể giống như người cầm búa được, bởi một cái là một bộ phận còn kia là cả một con người, mối quan hệ này không thể là mối quan hệ tương đồng. Vậy đây không phải là biện pháp tu từ ẩn dụ mà phải là phép tu từ hoán dụ.

Ví dụ khác:

"Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

Thấy một mặt trời (*) trong lăng rất đỏ"

(Viếng lăng Bác)

Hỏi" Mặt trời" (*) ẩn dụ hay hoán dụ

Thử so sánh: "Bác như mặt trời" -> Bác sáng, chói như mặt trời -> hợp lý -> ẩn dụ

Kết luận: Ẩn dụ thường là 2 vật giống nhau về tính chất gì đó còn hoán dụ thì là 2 vật có nét gần gũi tương tự về ngoại hình.

• Miêu tả, tự sự, biểu cảm

 Miêu tả: Con mèo nhà tôi màu vàng => tưởng tượng được hình dáng của vật được nhắc đến

 Tự sự: Con mèo nhà tôi biết bắt chuột => kể cho ta biết một sự kiện, không bộc lộ cảm xúc nào của người viết

 Biểu cảm: Con mèo nhà tôi biết bắt chuột giỏi lắm => bộc lộ cảm xúc của người viết

Tương tự đối với đoạn văn, dùng để làm câu hỏi về phương thức biểu đạt chính